Stres to nasze reakcje fizyczne, emocjonalne, poznawcze i behawioralne reakcje na szkodliwy bodziec przytłaczających nas zdarzeń pochodzenia wewnętrznego lub zewnętrznego, może to się objawiać poirytowaniem, rozdrażnieniem trudności z koncentracją , huśtawką nastrojów oraz zbyt silnej reakcji na rzeczy błache i drobne.
Stresory są to zdarzenia, które wywołują reakcje stresową.
Stres jest czymś osobistym, niepowtarzalną kombinacją reakcji fizjologicznych, myśli, uczuć, zachowań. Jest on elementem w komponowanym w nasze życie.
Można rozróżnić czynniki, które wpływają na osobisty poziom stresu człowieka:
1.czynniki wewnętrzne
2. Czynniki zewnętrzne.
Do tych pierwszych zaliczamy min:
.- podatność genetyczną danej jednostki,
- zdrowie psychiczne i fizyczne
- oczekiwania i definicje kulturowe
- temperament osobnika
- skalę poczucia własnej wartości a wraz z nia pewność siebie
Do drugiej grupy zaliczyć można min.:
- intensywność i częstotliwość występowania stresora
- umiejętności i wyszkolenie jednostki
- opiekę medyczną z która wiążą się systemy wspierania i poradnictwa
- finanse
Wskazówki- po czym poznać osobę zestresowaną?
Do najpowszechniejszych objawów zaliczyć można:
-huśtawkę nastrojów
- Silną, wręcz zabójczą reakcję takiej osoby na mało istotne zdarzenia w życiu codziennym a także w kontaktach międzyludzkich
- bezpodstawne irytowanie się, niecierpliwość oskarżanie drugiej osoby bez istotnych przyczyn
- jedzenie mniej lub więcej niż zwykle
- uznawanie przez taką osobę nawet rzeczy łatwych za trudne i nie wykonalne
- spore trudności ze skupieniem uwagi w określonym temacie lub trudności z podjęciem jakiejkolwiek decyzji
- mniejsza przyjemność tego co do tej pory sprawiało radość
- bezprzyczynowe reakcje gniewne, napadu złości wobec osób drugich czyli chęć „ zwalenia swego ciężaru stresowego” na innych
- częste sięganie po alkohol w celu odprężenia się
- "przetrzepanie komuś skóry" fizyczne bądź słowne, czy też pisemne
Takie przewlekłe stany stresowe są bardzo niebezpieczne , mogą bowiem spowodować reakcję zwaną stanem "wypalania się", której to objawy są początkową postacią zmęczenia emocjonalnego. Stan takiego zmęczenia cechuje poczucie porażki i skłonności do powierzchownych kontaktów z ludźmi.
Reakcją na długotrwały, nie mijający lecz pogłębiający się stres jest stan, w którym biorą udział czynniki, które w normalnym bez stresowym stanie nie miałby racji bytu a mianowicie:
np. „ przylejemy komuś fizycznie, bądź słownie i przez chwile poczujemy żeśmy rozładowali swoje napięcie emocjonalne,, jest to skuteczne lecz na krótką metę; jeśli bowiem zbyt często musimy walczyć w ten sposób na polu fizycznym lub najczęściej - słownym{ także i pisanym} nasz system ostrzegawczy – kontrolujący nie wytrzyma tego napięcia i się w końcu zepsuje.
Podam tutaj przykład dla lepszego zobrazowania tego stanu:
Danie w twarz czy spoliczkowanie słowne sprawi, że taka osoba na chwilę poczuje się lepiej jednak to tylko pogarsza sytuację związaną z nią samą.
Zaciskając pięści lub przysłowiowe „ zęby”, przeżywamy wielokrotnie syndrom walki bądź ucieczki.
Syndromu tego nie należy lekceważyć gdyż podczas jego trwania wydziela się w organizmie człowieka co najmniej 15 różnorodnych reakcji fizjologicznych
Niestety dzisiejszych czasach, to wrodzona zdolność do stania się błyskawicznie wredną "maszyną do zabijania”; choć bardzo rzadko to się opłaca takiemu osobnikowi gdyż w relacjach międzyludzkich najlepszym wyjściem jest: zachowanie spokoju, słuchanie i racjonalne reagowanie,{ odsetek ludzi, którzy to potrafią jest znikomy}.
Stadium alarmu w naszym organizmie to reakcja „ walcz albo uciekaj”. Wówczas organizm nobilituje wszelkie pokłady energii by poradzić sobie ze stresem, w tym samym czasie do krwioobiegu człowieka uwalniana jest adrenalina , co objawia się silnym poceniem dłoni, nagłym wzrostem ciśnienia oraz prawie natychmiastowym procesem spowolnienia trawienia.
Jeśli więc działania stresowe przedłużają się organizm ludzki stara się to w jakiś sposób zrównoważyć i wtenczas włącza tak zwane „ dopalanie”.
Przez jakiś czas pracuje on na wyższych obrotach by zwalczyć stres; adrenalina prawie stale jest dostarczana do krwi; stopień pobudzenia fizjologicznego organizmu jest bardzo wysoki. Często się dzieje, że w takim wypadku stres zwycięża organizm i z czasem pochłania coraz więcej zasobów energii niż jesteśmy w stanie go wyprodukować, a takie "wypalanie się" nosi nazwę depresji.
Sposoby na stres:
- kilka razy w tygodniu wykonujemy przez ok. pól godziny ćwiczenia fizyczne lub korzystamy ze spacerów najlepiej w otoczeniu przyrody, również pomocne są ćwiczenia jogi i głębokie oddychanie przeponow
-do rozładowania gniewu, frustracji zamiast np. „pluć na kogoś słownie bądź pisemnie” może posłużyć boksowanie worka treningowego, jogging, lub uprawianie ogródka { nic tak nie zmęczy ja kopanie dołów łopatą; jeśli nie posiadamy ogródka przekopmy ogródek sąsiada- oczywiście za jego zgodą lub zapiszmy się na prace społeczne}.
- oglądanie co najmniej 1 fimu komediowego w tygodniu bądź pójście do kabaretu
-raz w tygodniu zajmij się wolontariatem, bowiem bardzo skutecznie oddziaływuje pomoc innym na rozładowanie stresu
- zasypiaj i budź się o stałych godzinach, posiłki staraj się też usystematyzować w ten sposób
-unikaj tytoniu, kofeiny, cukru, alkoholu
- istnieją kluby wsparcia, gdzie można w sposób grzeczno- kulturalny bez napadu wybuchów gniewu porozmawiać z ludźmi, jeśli masz możliwość zapisz się
Jednak najbardziej skutecznym sposobem na poradzenie sobie ze stresem jest wypracowanie takiego stylu życia który poprawi stan fizyczny i psychiczny.
Ponieważ występuje duża gama stresorów wymagają one różnych strategii radzenie sobie np. strata bliskiej osoby będzie wymagała innej strategii radzenia sobie z problemem, niż znoszenie nieustannie zrzędliwego małżonka.
Człowiek zamiast sobie radzić stosuje reakcję obronną np.
Starasz się o nową pracę, twoje kwalifikacje są odpowiednie i jesteś przekonany, że otrzymasz tę pracę, godzinami o niej rozmyślasz, nagle słyszysz brutalną rzeczywistość że nie przyjęto cię do niej, wtedy zamiast wziąć się w garść i szukać nowego wyjścia z tej sytuacji, planujesz zemstę na pracowniku,, który odrzucił twą kandydaturę nakręcając się bezustannie; Czy to jest radzenie sobie? Otóż nie; to jest bronienie się- np. uciekając w świat fantazji bronisz się przed cierpieniem spowodowanym odrzuceniem.
Różnica, która jest między tymi dwoma aspektami to taka, że " bronienie się" jedynie może osłabić objawy stresu lecz go nie wyeliminuje, "radzenie sobie" natomiast polega na zmianie tego co zmienić można, oraz na pogodzeniu się z tym czego zmienić się nie da.
Życie nasze było by na pewno łatwiejsze gdyby ludzie mieli zawsze możliwość spojrzenia sobie prosto w oczy i powiedzenia tego co naprawdę czujesz zamiast skrywania bólu w gniewie.
Wyróżnić można dwie kategorie radzenia sobie ze stresem:
1. Skoncentrowanie na emocjach- radzenie sobie ze stresem jest odpowiednie w tym przypadku gdy nie masz na niego wpływu, jednak nie eliminuje ono przyczyny stresu, lecz polega na zmianie znaczenia jakie ma dla ciebie stresom.np.rozwód- myślenie o nim jako o osobistej porażce pogłębi stres; natomiast myślenie o rozwodzie jako o bolesnym przeżyciu, z którego możemy wyciągnąć wnioski pomoże wyjść z tegoż stanu stosunkowo szybko.
2.Skoncentrowanie na problemie- jest to zajęcie się bezpośrednio stresem w celu wyeliminowania go badż zmiany. Ta metoda przynosi najlepsze efekty jest zarazem najskuteczniejsza gdyż stresom daje się kontrolować i można poczynić odpowiednie kroki by go zmienić.
W rzeczywistości wiele stresorów posiada elementy, które możemy kontrolować są jednak i takie, które kontroli się nie poddają np.osobą, chora na raka może poszukać najlepszej opieki lekarskiej i zapanować nad swoja chorobą, jednocześnie osoba ta diagnozy zmienić nie może i będzie musiała znaleźć jakiś sposób by sobie poradzić ze smutkiem strachem i gniewem, które niejednokrotnie towarzyszą tej chorobie.
Innym przykładem są Kambodżanki zamieszkujące obecnie w USA . Stwierdzono u nich ślepotę fizyczną , ich oczom nic nie jest są jednak ślepe na nowe okrucieństwa.{ przeżyły bowiem horror podczas rządów czerwonych Khamerów { na ich oczach zabijano i torturowano ich dzieci}.
Stres psychiczny powoduje pobudzenie ciała, zmniejszoną odporność układu odpornościowego, a tym samym wszelakiego rodzaju choroby będę czepiać się takiego cżłowieka, najlepiej by temu zapobiegać w miarę naszych możliwości.
Dobrym sposobem na zmiejszenie napięcia nerwowego jest humor np znana na świecie: terapia śmiechem.
Magdalena Struska.
© Powyższy tekst jest tekstem autorskim.
Kopiowanie, rozpowszechnianie tylko za zgodą autora tekstu.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz